XÚC PHẠM NGƯỜI KHÁC TRÊN FACEBOOK BỊ XỬ LÝ NHƯ THẾ NÀO?

Facebook là mạng xã hội phổ biến nhưng cũng là nơi nhiều người lợi dụng để bôi nhọ danh dự, nhân phẩm, uy tín người khác. Những hình ảnh không đẹp, lời lẽ dung tục thường xuyên được chia sẻ công khai. Vậy xúc phạm người khác trên Facebook bị xử lý như thế nào?

1. Xúc Phạm Người Khác Trên Facebook Có Vi Phạm Pháp Luật Hình Sự Không?

Theo Điều 32 Bộ luật Dân sự 2015 về quyền của cá nhân đối với hình ảnh:

Cá nhân có quyền đối với hình ảnh của mình. Việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được người đó đồng ý.
Việc sử dụng hình ảnh vi phạm quy định tại Điều này thì người có hình ảnh có quyền yêu cầu Tòa án ra quyết định buộc người vi phạm, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan thu hồi, tiêu hủy, chấm dứt việc sử dụng hình ảnh, bồi thường thiệt hại và áp dụng các biện pháp xử lý khác theo quy định pháp luật.

Tại Điều 34 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về quyền được bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín:

“Danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ. Cá nhân có quyền yêu cầu Tòa án bác bỏ thông tin làm ảnh hưởng xấu đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của mình… Thông tin ảnh hưởng xấu đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân được đăng tải trên phương tiện thông tin đại chúng nào thì phải được gỡ bỏ, cải chính bằng chính phương tiện thông tin đại chúng đó… Ngoài quyền yêu cầu bác bỏ thông tin đó, cá nhân còn có quyền yêu cầu xin lỗi, cải chính công khai và bồi thường thiệt hại”.

Theo đó, cá nhân được bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín của mình và hình ảnh cá nhân. Tùy tính chất, mức độ vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.

2. Xử Phạt Hành Chính Khi Xúc Phạm Người Khác Trên Facebook

Tại Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP (sửa đổi bởi Nghị định 14/2022/NĐ-CP) quy định vi phạm các quy định về trách nhiệm sử dụng dịch vụ mạng xã hội, cụ thể:

Phạt tiền từ

10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi lợi dụng mạng xã hội để thực hiện một trong các hành vi sau:

a) Cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm cá nhân;
b) Cung cấp, chia sẻ thông tin cổ súy các hủ tục, mê tín, dị đoan, dâm ô, đồi trụy, không phù hợp thuần phong mỹ tục;
c) Cung cấp, chia sẻ thông tin miêu tả tỉ mỉ hành động chém, giết, tai nạn, kinh dị, rùng rợn;
d) Cung cấp, chia sẻ thông tin bịa đặt, gây hoang mang trong Nhân dân, kích động bạo lực, tệ nạn xã hội, đánh bạc;
đ) Cung cấp, chia sẻ tác phẩm báo chí, văn học, nghệ thuật, xuất bản phẩm chưa được phép lưu hành hoặc đã bị cấm lưu hành…
Biện pháp khắc phục hậu quả: buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn hoặc thông tin vi phạm pháp luật.

Lưu ý: Mức phạt tiền này áp dụng đối với tổ chức. Trường hợp cá nhân vi phạm thì mức phạt bằng 1/2 mức phạt tiền đối với tổ chức (Điều 4 Nghị định này).

Ngoài ra, theo Điểm a khoản 3 Điều 7 Nghị định 144/2021/NĐ-CP:

Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với hành vi khiêu khích, trêu ghẹo, xúc phạm, lăng mạ, bôi nhọ danh dự, nhân phẩm người khác (trừ các trường hợp quy định khác).
Việc xử lý hành chính thuộc thẩm quyền Chủ tịch UBND cấp xã, phường nơi người vi phạm cư trú.

3. Truy Cứu Trách Nhiệm Hình Sự Khi Xúc Phạm Người Khác Trên Facebook

Hành vi xúc phạm người khác trên Facebook có thể bị truy cứu về tội Làm nhục người khác theo Điều 155 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017):

Người nào xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự người khác, bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm.
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau thì bị phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm:
- Phạm tội 2 lần trở lên;
- Đối với 2 người trở lên;
- Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;
- Đối với người đang thi hành công vụ;
- Đối với người dạy dỗ, nuôi dưỡng, chăm sóc, chữa bệnh cho mình;
- Sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội;
- Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân 31%–60%.
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau bị phạt tù từ 2 năm đến 5 năm:
- Gây rối loạn tâm thần ≥61%;
- Làm nạn nhân tự sát.
Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề từ 1 đến 5 năm.

Ngoài ra, hành vi còn có thể bị truy cứu về tội “Vu khống” (Điều 156 BLHS).

4. Làm Gì Khi Bị Người Khác Xúc Phạm Trên Facebook?

Khoản 1 Điều 20 Hiến pháp 2013: “Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp luật bảo hộ về sức khỏe, danh dự và nhân phẩm…”. Mọi hành vi xâm phạm danh dự, nhân phẩm công dân đều là hành vi trái pháp luật.

Bạn có thể:

Làm đơn tố cáo hành vi của người vi phạm gửi đến UBND xã, phường nơi cư trú hoặc cơ quan công an để đề nghị xử lý.
Yêu cầu bồi thường thiệt hại theo Điều 592 Bộ luật Dân sự 2015: chi phí hợp lý khắc phục thiệt hại, thu nhập bị mất, khoản tiền bù đắp tổn thất tinh thần (tối đa 10 lần mức lương cơ sở nếu không thỏa thuận được).
Nếu không thỏa thuận được bồi thường, khởi kiện ra Tòa án cấp huyện nơi bạn cư trú để yêu cầu bồi thường thiệt hại do danh dự, nhân phẩm bị xâm phạm.

5. Có Được Lập Vi Bằng Hành Vi Xúc Phạm Người Khác Trên Facebook?

Theo Nghị định 135/2013/NĐ-CP:

Vi bằng là văn bản do Thừa phát lại lập, ghi nhận sự kiện, hành vi để dùng làm chứng cứ trong xét xử và quan hệ pháp lý khác.
Thừa phát lại có quyền lập vi bằng theo yêu cầu đương sự (trừ các trường hợp thuộc bí mật đời tư, an ninh quốc phòng, công chứng hoặc chứng thực).
Thừa phát lại chỉ lập vi bằng sự kiện, hành vi xảy ra trong địa bàn tỉnh, thành phố nơi đặt Văn phòng Thừa phát lại.

Như vậy, khi bị người khác bôi nhọ, thoá mạ, chửi bới tục tĩu trên mạng xã hội, bạn có quyền nhờ Thừa phát lại lập vi bằng để ghi nhận sự kiện, hành vi đó làm chứng cứ trong xét xử và các quan hệ pháp lý khác.

Kết Luận

Xúc phạm người khác trên Facebook có thể bị phạt hành chính, truy cứu trách nhiệm hình sự và phải bồi thường thiệt hại cho nạn nhân. Người bị xúc phạm nên thu thập chứng cứ, nhờ Thừa phát lại lập vi bằng, gửi đơn tố cáo hoặc khởi kiện để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.

Hãy liên hệ để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời: