1. Hành vi đua xe trái phép là gì?
Đua xe trái phép là hành vi của một hoặc nhiều người điều khiển phương tiện giao thông (như xe mô tô, xe gắn máy, ô tô…) tham gia thi, tranh tốc độ trên đường bộ, đường phố, hoặc khu vực công cộng mà không được cơ quan có thẩm quyền cho phép.
Hành vi này vi phạm nghiêm trọng trật tự an toàn giao thông, đe dọa tính mạng, sức khỏe, tài sản của người khác và gây mất an ninh, trật tự xã hội.
Hành vi đua xe trái phép thường thể hiện qua các dấu hiệu sau:
Về chủ thể:
Là người có năng lực trách nhiệm hành chính hoặc hình sự, thường là người điều khiển phương tiện giao thông cơ giới đường bộ.
Về khách thể:
Xâm phạm trật tự, an toàn công cộng và trật tự an toàn giao thông đường bộ – những giá trị được pháp luật bảo vệ.
Về mặt khách quan:
Người vi phạm điều khiển xe để thi, tranh tốc độ với người khác;
Thực hiện hành vi này không có giấy phép, không được cơ quan chức năng cho phép tổ chức đua xe;
Có thể kèm theo các hành vi nguy hiểm khác như lạng lách, đánh võng, nẹt pô, gây rối trật tự công cộng, chống người thi hành công vụ…
Về mặt chủ quan:
Người thực hiện có lỗi cố ý, nhận thức rõ hành vi là vi phạm pháp luật nhưng vẫn thực hiện vì mục đích thể hiện bản thân, kích động, cá cược hoặc vì lợi ích khác.
2. Mức xử phạt hành chính với người tham gia đua xe và cổ vũ đua xe trái phép
Điều 34 Nghị định số 100/2019/NĐ-CP Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt (sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 123/2021/NĐ-CP ngày 28/12/2021 của Chính phủ) quy định:
“1. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây:
a) Tụ tập để cổ vũ, kích động hành vi điều khiển xe chạy quá tốc độ quy định, lạng lách, đánh võng, đuổi nhau trên đường hoặc đua xe trái phép;
b) Đua xe đạp, đua xe đạp máy, đua xe xích lô, đua xe súc vật kéo, cưỡi súc vật chạy đua trái phép trên đường giao thông.
2. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với người đua xe mô tô, xe gắn máy, xe máy điện trái phép.
3. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng đối với người đua xe ô tô trái phép.
4. Ngoài việc bị phạt tiền, người điều khiển phương tiện thực hiện hành vi vi phạm còn bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung sau đây:
a) Thực hiện hành vi quy định tại điểm b Khoản 1 Điều này bị tịch thu phương tiện (trừ súc vật kéo, cưỡi);
b) Thực hiện hành vi quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều này bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 03 tháng đến 05 tháng và tịch thu phương tiện”.
3. Xử lý hình sự hành vi đua xe trái phép
Trong trường hợp đủ yếu tố cấu thành tội phạm thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 266 (Tội “Đua xe trái phép”) hoặc Điều 318 (Tội “Gây rối trật tự công cộng”) Bộ Luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2025).
Cụ thể về hình phạt được quy định như sau:
– Trường hợp người nào đua trái phép xe ô tô, xe máy hoặc các loại xe khác có gắn động cơ gây thiệt hai cho người khác thuộc một trong các trường hợp sau hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi đua xe trái phép xe ô tô, xe máy, các loại xe khác có gắn động cơ hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi tổ chức đua xe trái phép hoặc đã bị kết án về một trong các tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm thì sẽ có một trong ba mức phạt là:
– Phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 50 triệu đồng; phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
+ Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%
+ Gây thiệt hại về tài sản từ 50 triệu đồng đến dưới 100 triệu đồng
– Khung hình phạt thứ hai là khung hình phạt tăng nặng với mức phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 150 triệu đồng hoặc bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm đối với một trong các hành vi vi phạm sau:
+ Làm chết người
+ Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể cả những người này từ 61% đến 121%
+ Gây thiệt hại về tài sản từ 100 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng
+ Bỏ chạy để trốn tránh trách nhiệm hoặc cố ý không cứu giúp người bị nạn
+ Tham gia cá cược
+ Chống lại người có trách nhiệm đảm bảo trật tự, an toàn giao thông hoặc người có trách nhiệm giải tán cuộc đua xe trái phép
+ Tại nơi tập trung đông dân cư
+ Tháo dỡ thiết bị an toàn khỏi phương tiện đua
+ Tái phạm nguy hiểm
– Khung hình phạt tăng nặng thứ ba là người phạm tội sẽ bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm đối với một trong các trường hợp sau đây:
+ Làm chết hai người
+ Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%
+ Gây thiệt hại về tài sản từ 500 triệu đồng đến dưới 1,5 tỷ đồng
– Và khung hình phạt tăng nặng cuối cùng là phạt tù từ 12 năm đến 20 năm khi phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây:
+ Làm chết 03 người trở lên
+ Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên
+ Gây thiệt hại về tài sản 1.5 tỷ động trở lên
Ngoài ra thì người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 50 triệu đồng
Như vậy có thể thấy khung hình phạt cao nhất khi truy cứu trách nhiệm hình sự cho hành vi đua xe trái phép lên tới 20 năm tù. Đây là một hành vi hết sức nguy hiểm, ảnh hưởng không nhỏ đến tính mạng, sức khỏe của người đi đường và tài sản của họ cũng như của nhà nước.
– Ngoài ra đua xe trái còn phạm tội gây rối trật tự công cộng theo điều 318 Bộ luật Hình sự 2015
1. Người nào gây rối trật tự công cộng gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Có tổ chức;
b) Dùng vũ khí, hung khí hoặc có hành vi phá phách;
c) Gây cản trở giao thông nghiêm trọng hoặc gây đình trệ hoạt động công cộng;
d) Xúi giục người khác gây rối;
đ) Hành hung người can thiệp bảo vệ trật tự công cộng;
e) Tái phạm nguy hiểm.
Kết luận
Đua xe trái phép không chỉ là hành vi vi phạm pháp luật mà còn là mối nguy hiểm trực tiếp cho xã hội, gây mất an toàn giao thông, ảnh hưởng nghiêm trọng đến trật tự đô thị và đời sống người dân. Mỗi cá nhân cần nâng cao ý thức, tuân thủ quy định, đồng thời cơ quan chức năng phải xử lý nghiêm minh để răn đe, phòng ngừa hành vi nguy hiểm này.
Hãy liên hệ để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời:








