Ngày 30/6/2025, Chính phủ chính thức ban hành Nghị định 168/2025/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp, thay thế toàn bộ Nghị định 01/2021/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 01/7/2025.

Dưới đây là tổng hợp những điểm mới quan trọng của Nghị định này.

1. Mở rộng đối tượng áp dụng

Điều 2 của Nghị định 168/2025/NĐ-CP quy định rõ các chủ thể áp dụng, bao gồm:

Cá nhân, tổ chức trong và ngoài nước thực hiện đăng ký doanh nghiệp/hộ kinh doanh;
Doanh nghiệp và hộ kinh doanh;
Cơ quan đăng ký kinh doanh, cơ quan quản lý đăng ký kinh doanh;
Cơ quan có thẩm quyền về lao động, bảo hiểm xã hội, quản lý thuế;
Các tổ chức, cá nhân liên quan đến đăng ký và hoạt động của hộ kinh doanh.

2. Quy định mới về hộ kinh doanh

2.1. Yêu cầu công chứng văn bản ủy quyền

Theo Điều 82, nếu hộ kinh doanh do nhiều thành viên trong hộ gia đình thành lập thì phải lập văn bản ủy quyền cho một người đại diện, và văn bản này phải được công chứng hoặc chứng thực – điểm mới so với quy định trước đây.

2.2. Đăng ký hộ kinh doanh tại bất kỳ cấp xã nào trong tỉnh

Người thành lập hộ kinh doanh có thể nộp hồ sơ và nhận kết quả tại cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã bất kỳ trong phạm vi tỉnh/thành phố. Tuy nhiên, việc xử lý hồ sơ vẫn do nơi đặt trụ sở hộ kinh doanh đảm nhiệm (Điều 88).

2.3. Rút gọn thành phần hồ sơ

Hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh giờ chỉ gồm:

Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh;
Văn bản ủy quyền (nếu có) – phải công chứng hoặc chứng thực (Điều 99).

3. Bổ sung khái niệm và tiêu chí xác định chủ sở hữu hưởng lợi

Điều 17 Nghị định 168/2025/NĐ-CP lần đầu tiên quy định chi tiết về chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp – cá nhân nắm giữ hoặc kiểm soát từ 25% vốn điều lệ hoặc cổ phần có quyền biểu quyết trở lên, hoặc có quyền chi phối hoạt động doanh nghiệp. Đây là bước đi phù hợp với yêu cầu minh bạch và phòng, chống rửa tiền.

4. Quy định mới về cơ quan đăng ký doanh nghiệp

4.1. Cấp tỉnh:

Cơ quan đăng ký kinh doanh thuộc Sở Tài chính;
Ban quản lý khu công nghệ cao (nếu doanh nghiệp đặt tại khu công nghệ cao).

4.2. Cấp xã:

Phòng Kinh tế hoặc Phòng Kinh tế – Hạ tầng – Đô thị thuộc UBND cấp xã/phường/đặc khu.

(Chi tiết tại Điều 20)

5. Bỏ quy định đăng ký kinh doanh đối với tổ chức tín dụng

Theo Luật Các tổ chức tín dụng năm 2024, Giấy phép của Ngân hàng Nhà nước đồng thời là Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. Vì vậy, Nghị định 168 đã bỏ quy định đăng ký kinh doanh riêng đối với tổ chức tín dụng – phù hợp với thay đổi trong Luật chuyên ngành.

6. Quy định mới về đóng dấu

Khoản 5 Điều 4 Nghị định mới mở rộng quyền không bắt buộc đóng dấu đối với nhiều tài liệu như: văn bản đề nghị đăng ký, biên bản họp, nghị quyết, quyết định… Tuy nhiên, việc đóng dấu ở các văn bản khác vẫn tuân thủ theo quy định pháp luật liên quan.

7. Bổ sung quy định về tình trạng pháp lý của đơn vị phụ thuộc

Điều 36 bổ sung thêm 06 tình trạng pháp lý của chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh:

Tạm ngừng kinh doanh;
Không hoạt động tại địa chỉ đăng ký;
Bị thu hồi do cưỡng chế thuế;
Đang làm thủ tục chấm dứt hoạt động;
Đã chấm dứt hoạt động;
Đang hoạt động.

8. Chính thức áp dụng đăng ký doanh nghiệp, hộ kinh doanh trực tuyến từ 01/7/2025

Theo Điều 37 và 38:

Cho phép sử dụng tài khoản định danh điện tử để đăng ký doanh nghiệp/hộ kinh doanh qua Cổng thông tin quốc gia;
Hồ sơ điện tử có giá trị pháp lý tương đương hồ sơ giấy.