Giới thiệu chung
Theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 và các nghị định của Chính phủ, UBND cấp xã được trao nhiều nhiệm vụ và quyền hạn quan trọng. Việc nắm rõ nhiệm vụ, quyền hạn của UBND cấp xã không chỉ giúp cơ quan nhà nước thực hiện đúng chức năng mà còn giúp người dân, tổ chức, doanh nghiệp dễ dàng phối hợp và giám sát.
1. Nhiệm vụ, quyền hạn của UBND cấp xã theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương
Theo Điều 22 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025, UBND xã có 10 nhóm nhiệm vụ, quyền hạn cơ bản. Đây là “xương sống” trong hoạt động của chính quyền cơ sở:
-
Xây dựng, trình Hội đồng nhân dân xã ban hành nghị quyết về các vấn đề thuộc thẩm quyền, sau đó tổ chức thực hiện nghị quyết đã được thông qua.
-
Tổ chức thi hành Hiến pháp, pháp luật, văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên và nghị quyết của HĐND xã, bảo đảm pháp luật được thực hiện thống nhất, kịp thời, đúng quy định.
-
Quản lý hành chính nhà nước trên địa bàn, bảo đảm nguyên tắc công khai, minh bạch, hiệu lực, hiệu quả trong quản lý, phục vụ người dân và doanh nghiệp.
-
Quyết định phân bổ, điều chỉnh dự toán ngân sách của địa phương theo đúng quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước.
-
Quy định nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc UBND xã để phân định rõ trách nhiệm, tránh chồng chéo.
-
Quản lý biên chế cán bộ, công chức và lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, bảo đảm nguồn nhân lực phù hợp với nhiệm vụ.
-
Quyết định quy hoạch chi tiết, tổ chức thực hiện liên kết, hợp tác giữa các đơn vị hành chính cấp xã khi có nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội chung.
-
Ban hành Quy chế làm việc của UBND xã để điều hành thống nhất, nâng cao hiệu quả công việc.
-
Ban hành quyết định, văn bản hành chính khác, đồng thời có thẩm quyền sửa đổi, bãi bỏ văn bản khi không còn phù hợp với thực tiễn hoặc quy định pháp luật mới.
-
Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp, ủy quyền và các nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật, bảo đảm UBND xã luôn chủ động, linh hoạt trong điều hành.
Mỗi nhóm nhiệm vụ trên đều có quy trình thực hiện cụ thể và phải báo cáo kết quả trước HĐND cùng cấp, góp phần nâng cao trách nhiệm giải trình của UBND xã.
2. Nhiệm vụ, quyền hạn của UBND cấp xã theo phân định thẩm quyền, phân cấp, phân quyền của Chính phủ
Bên cạnh quy định tại Luật Tổ chức chính quyền địa phương, UBND xã còn được giao nhiệm vụ theo các nghị định của Chính phủ. Hiện nay có 28 nghị định phân định thẩm quyền, phân cấp, phân quyền cho chính quyền địa phương hai cấp (tỉnh và xã). Theo đó, UBND xã quản lý trên nhiều lĩnh vực:
2.1 Lĩnh vực tài chính
UBND xã thực hiện quản lý, thanh toán các dự án đầu tư công; tổ chức đấu thầu theo thẩm quyền; quản lý, sử dụng tài sản công; đăng ký hộ kinh doanh; quản lý thuế; triển khai tín dụng chính sách đến các đối tượng trên địa bàn… (Nghị định 125/2025/NĐ-CP).
2.2 Lĩnh vực nông nghiệp và môi trường
Quản lý sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy lợi; bảo vệ rừng, phòng chống thiên tai; quản lý đất đai, môi trường, tài nguyên nước… (Nghị định 131/2025/NĐ-CP, Nghị định 151/2025/NĐ-CP). Đây là lĩnh vực quan trọng vì liên quan trực tiếp đến đời sống người dân nông thôn.
2.3 Lĩnh vực công thương
Quản lý điện lực, cụm công nghiệp; quản lý hoạt động kinh doanh khí, kinh doanh rượu; quản lý chợ và dịch vụ thương mại khác trên địa bàn (Nghị định 139/2025/NĐ-CP).
2.4 Lĩnh vực xây dựng
Cấp phép xây dựng cho công trình thuộc thẩm quyền; quản lý chất lượng công trình; quản lý kiến trúc; phát triển đô thị; quản lý nhà ở xã hội, hạ tầng kỹ thuật cơ sở (Nghị định 140/2025/NĐ-CP).
2.5 Lĩnh vực nội vụ
Quản lý người có công; xử lý các chế độ trợ cấp xã hội, tai nạn lao động; quản lý hội, quỹ; thực hiện chính sách lao động việc làm trên địa bàn (Nghị định 129/2025/NĐ-CP, Nghị định 128/2025/NĐ-CP).
2.6 Lĩnh vực tư pháp
Đăng ký hộ tịch; giải quyết thủ tục nuôi con nuôi; thực hiện chứng thực; hòa giải ở cơ sở… (Nghị định 120/2025/NĐ-CP).
2.7 Lĩnh vực giáo dục, đào tạo
Quản lý công tác phổ cập giáo dục; triển khai chính sách miễn giảm học phí; chế độ cử tuyển cho học sinh sinh viên theo quy định (Nghị định 142/2025/NĐ-CP).
2.8 Lĩnh vực khoa học & công nghệ
Kiểm tra đo lường, quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa; hỗ trợ đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động quản lý địa phương (Nghị định 132/2025/NĐ-CP).
2.9 Lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch
Tổ chức hoạt động văn hóa, thể thao; cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện hoạt động điểm trò chơi điện tử công cộng; bảo tồn, phát huy giá trị di tích lịch sử, văn hóa (Nghị định 137/2025/NĐ-CP).
2.10 Lĩnh vực dân tộc & tôn giáo
Tiếp nhận thông báo lễ hội tín ngưỡng; chấp thuận tổ chức đại hội của tổ chức tôn giáo; triển khai chính sách dân tộc trên địa bàn (Nghị định 124/2025/NĐ-CP).
Những nhiệm vụ này giúp UBND xã chủ động hơn trong quản lý nhà nước, sát thực tiễn địa phương, đáp ứng nhu cầu của người dân.
3. Nhiệm vụ, quyền hạn theo phân cấp, ủy quyền của cơ quan nhà nước cấp trên
Theo Điều 13 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025, UBND xã còn thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo phân cấp, ủy quyền của UBND cấp huyện, UBND cấp tỉnh hoặc các cơ quan nhà nước cấp trên. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng giúp tăng tính linh hoạt, kịp thời trong giải quyết công việc tại cơ sở, đồng thời giảm tải cho cơ quan cấp trên.
Kết luận
UBND cấp xã là “cánh tay nối dài” của chính quyền nhà nước ở cơ sở, chịu trách nhiệm tổ chức thi hành pháp luật, quản lý toàn diện đời sống kinh tế – xã hội của địa phương. Việc hiểu rõ nhiệm vụ, quyền hạn của y ban nhân dân cấp xã theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 giúp nâng cao hiệu quả quản lý, tăng tính minh bạch, trách nhiệm giải trình, đồng thời bảo đảm quyền lợi chính đáng của người dân.
Hãy liên hệ để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời:





