Ngày 25/6/2025, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật số 86/2025/QH15 – Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự. Luật này có hiệu lực từ ngày 01/7/2025. Đây là dấu mốc quan trọng trong tiến trình hoàn thiện pháp luật hình sự nước ta.
Dưới đây là những điểm mới nổi bật:
1. Không thi hành án tử hình với người mắc bệnh ung thư giai đoạn cuối
Luật bổ sung một nhóm đối tượng mới được miễn thi hành án tử hình. Cụ thể, người bị kết án tử hình sẽ không bị thi hành án nếu:
-
Là phụ nữ mang thai hoặc đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi;
-
Là người từ đủ 75 tuổi;
-
Hoặc mới được bổ sung: người mắc bệnh ung thư giai đoạn cuối.
Quy định này thể hiện tinh thần nhân đạo trong chính sách hình sự của Nhà nước.
2. Siết điều kiện giảm án với người phạm tội tham nhũng
Người bị kết án tù chung thân về tội tham ô tài sản hoặc nhận hối lộ sẽ chỉ được xét giảm án khi đã nộp lại ít nhất ¾ tài sản phạm tội.
Ngoài ra, họ còn phải hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong quá trình điều tra hoặc lập công lớn. Quy định này giúp tăng tính răn đe và thúc đẩy việc thu hồi tài sản tham nhũng.
3. Bỏ hình phạt tử hình đối với 8 tội danh
Luật sửa đổi đã bãi bỏ án tử hình đối với các tội sau:
-
Lật đổ chính quyền nhân dân;
-
Gián điệp;
-
Phá hoại cơ sở vật chất – kỹ thuật của Nhà nước;
-
Sản xuất, buôn bán thuốc giả;
-
Vận chuyển trái phép chất ma túy;
-
Tham ô tài sản;
-
Nhận hối lộ;
-
Phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược.
Đây là bước đi phù hợp với xu hướng quốc tế, nhằm nhân đạo hóa pháp luật hình sự.
4. Hình sự hóa hành vi sử dụng trái phép chất ma túy
Luật bổ sung Điều 256a để xử lý hình sự hành vi sử dụng ma túy trong một số trường hợp.
Cụ thể, nếu người sử dụng đang trong thời gian cai nghiện, điều trị thay thế, quản lý sau cai nghiện hoặc tự ý bỏ điều trị, thì có thể bị phạt tù từ 2 đến 3 năm. Nếu tái phạm, mức phạt có thể tăng lên từ 3 đến 5 năm tù.
Quy định này nhằm tăng hiệu quả quản lý, ngăn chặn tình trạng tái nghiện và lan rộng ma túy trong xã hội.
5. Tăng mức phạt tiền với các tội về môi trường, ma túy, an toàn thực phẩm
Luật sửa đổi nâng gấp đôi mức phạt tiền đối với một số tội gây hại đến sức khỏe cộng đồng và môi trường. Gồm các tội:
-
Gây ô nhiễm môi trường;
-
Vi phạm về quản lý chất thải nguy hại;
-
Sản xuất, tàng trữ, mua bán trái phép chất ma túy;
-
Vi phạm quy định về an toàn thực phẩm.
Việc tăng mức phạt thể hiện sự nghiêm khắc của pháp luật với những hành vi đe dọa an toàn xã hội.
6. Chuyển hình phạt tử hình sang tù chung thân nếu án chưa thi hành
Luật quy định, các bản án tử hình đã tuyên trước ngày 01/7/2025 nhưng chưa thi hành, sẽ được chuyển sang hình phạt tù chung thân. Việc chuyển đổi sẽ do Chánh án Tòa án nhân dân tối cao quyết định.
Quy định này đảm bảo tính công bằng và phù hợp với thay đổi chính sách hình sự mới.
KẾT LUẬN
Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2025 mang nhiều đổi mới quan trọng. Những thay đổi này không chỉ hướng đến việc xử lý nghiêm minh tội phạm, mà còn thể hiện tinh thần nhân văn, tiến bộ và phù hợp với xu hướng pháp luật quốc tế.
Người dân, cán bộ pháp luật và các cơ quan có trách nhiệm cần chủ động nghiên cứu, nắm vững và thực thi hiệu quả các nội dung mới của luật này.
Mọi thắc mắc về hình sự có thể liên hệ ngay cho Công ty Luật Mặt trời Phương Đông.
Hãy liên hệ để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời:








