Ủy ban nhân dân cấp xã là cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, có vai trò trực tiếp quản lý, điều hành các hoạt động phát triển kinh tế – xã hội tại cơ sở. Bài viết này trình bày chi tiết các quy định về tổ chức, hoạt động, thẩm quyền và cơ chế làm việc của Ủy ban nhân dân cấp xã theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025.
I. Cuộc họp của Ủy ban nhân dân cấp xã
Theo khoản 1 Điều 40 Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025, Ủy ban nhân dân cấp xã họp thường kỳ mỗi tháng một lần. Ngoài ra, Ủy ban nhân dân cấp xã có thể tổ chức họp chuyên đề hoặc họp để giải quyết công việc phát sinh đột xuất trong các trường hợp:
-
Do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã quyết định.
-
Theo yêu cầu của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
-
Theo yêu cầu của ít nhất một phần ba tổng số thành viên của Ủy ban nhân dân cấp xã.
Việc tổ chức cuộc họp thường kỳ và chuyên đề này giúp Ủy ban nhân dân cấp xã kịp thời nắm bắt, chỉ đạo và giải quyết các vấn đề phát sinh ở địa phương.
II. Nội dung Ủy ban nhân dân cấp xã thảo luận tập thể, quyết định và cơ chế biểu quyết
1. Nội dung thảo luận và quyết định của Ủy ban nhân dân cấp xã
Theo khoản 2 Điều 40 Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Ủy ban nhân dân cấp xã thảo luận tập thể và quyết định các vấn đề quan trọng sau:
-
Dự thảo nghị quyết của Hội đồng nhân dân, dự thảo quyết định của Ủy ban nhân dân cấp xã theo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
-
Kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội 5 năm và hằng năm; kế hoạch đầu tư công; dự toán ngân sách nhà nước và phương án phân bổ ngân sách địa phương; điều chỉnh dự toán ngân sách địa phương; quyết toán ngân sách nhà nước để báo cáo cấp có thẩm quyền theo quy định.
-
Báo cáo tình hình kinh tế – xã hội hằng tháng, hằng quý, 6 tháng, cả năm hoặc những vấn đề quan trọng, đột xuất và những nhiệm vụ, giải pháp chỉ đạo, điều hành thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội.
-
Cơ cấu tổ chức của Ủy ban nhân dân cấp xã; việc thành lập, bãi bỏ cơ quan chuyên môn và tổ chức hành chính khác thuộc Ủy ban nhân dân cấp xã; thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính các cấp để báo cáo cấp có thẩm quyền theo quy định.
-
Chương trình công tác hằng năm của Ủy ban nhân dân cấp xã; kiểm điểm công tác chỉ đạo, điều hành của Ủy ban nhân dân, Chủ tịch Ủy ban nhân dân và việc thực hiện Quy chế làm việc của Ủy ban nhân dân cấp xã.
-
Những vấn đề khác theo yêu cầu của Chủ tịch Ủy ban nhân dân hoặc ít nhất một phần ba tổng số thành viên của Ủy ban nhân dân cấp xã.
2. Cơ chế biểu quyết của Ủy ban nhân dân cấp xã
Theo khoản 3 Điều 40 Luật Tổ chức chính quyền địa phương, quyết định của Ủy ban nhân dân cấp xã phải được quá nửa tổng số thành viên biểu quyết tán thành.
-
Trường hợp biểu quyết ngang nhau thì thực hiện theo ý kiến mà Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã đã biểu quyết.
-
Việc biểu quyết có thể được thực hiện tại phiên họp Ủy ban nhân dân, bằng phiếu lấy ý kiến các thành viên hoặc bằng hình thức phù hợp khác theo Quy chế làm việc của Ủy ban nhân dân cấp xã.
III. Điều động, cách chức Chủ tịch, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã và giao quyền Chủ tịch
1. Điều động và cách chức
Theo Điều 41 Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có quyền:
-
Quyết định điều động Chủ tịch Ủy ban nhân dân, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã.
-
Quyết định cách chức Chủ tịch Ủy ban nhân dân, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã khi những người này có hành vi vi phạm pháp luật hoặc không thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ được giao.
Trong các trường hợp trên, Hội đồng nhân dân cấp xã không thực hiện thủ tục miễn nhiệm, bãi nhiệm mà chỉ báo cáo tại kỳ họp gần nhất. Chủ tịch Ủy ban nhân dân, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân chấm dứt việc thực hiện nhiệm vụ kể từ khi quyết định điều động, cách chức có hiệu lực.
2. Giao quyền Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã
Theo Điều 42 Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025, khi khuyết Chủ tịch Ủy ban nhân dân, Thường trực Hội đồng nhân dân cấp xã trình Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định giao quyền Chủ tịch Ủy ban nhân dân cùng cấp. Quyền Chủ tịch Ủy ban nhân dân chấm dứt nhiệm vụ kể từ ngày Hội đồng nhân dân bầu ra Chủ tịch Ủy ban nhân dân.
IV. Đối thoại giữa chính quyền địa phương cấp xã với Nhân dân
1. Tổ chức hội nghị đối thoại
Theo Điều 43 Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025, ít nhất mỗi năm một lần, hoặc khi có ít nhất 10% tổng số cử tri cấp xã yêu cầu, hoặc trong trường hợp cần thiết, chính quyền địa phương cấp xã tổ chức hội nghị đối thoại với Nhân dân.
-
Hình thức đối thoại có thể trực tiếp, trực tuyến hoặc thông qua mạng xã hội hoạt động hợp pháp theo quy định pháp luật để trao đổi về tình hình hoạt động của chính quyền địa phương và các vấn đề liên quan đến quyền, nghĩa vụ công dân ở địa phương.
-
Nếu quy mô đơn vị hành chính cấp xã quá lớn, có thể tổ chức đối thoại theo từng cụm thôn, tổ dân phố.
2. Phối hợp tổ chức hội nghị đối thoại
Ủy ban nhân dân cấp xã chịu trách nhiệm phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp tổ chức hội nghị đối thoại với Nhân dân. Đại diện Thường trực Hội đồng nhân dân cùng cấp chủ trì hội nghị, mời đại diện cấp ủy tham gia và phải thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng về thời gian, địa điểm, nội dung, cách thức tham dự hội nghị chậm nhất 7 ngày trước khi tổ chức.
3. Công khai kết quả hội nghị
Nội dung và kết quả hội nghị đối thoại với Nhân dân phải được Ủy ban nhân dân cấp xã thông báo đến Nhân dân thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, niêm yết tại trụ sở chính quyền địa phương cấp xã và gửi đến Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố chậm nhất 10 ngày kể từ ngày tổ chức hội nghị.
Kết luận
Những quy định nêu trên giúp nâng cao tính minh bạch, hiệu quả hoạt động của Ủy ban nhân dân cấp xã, đồng thời bảo đảm quyền và nghĩa vụ của công dân ở địa phương. Việc nắm rõ nội dung này sẽ hỗ trợ người dân, cán bộ hiểu đúng, thực hiện đúng pháp luật hiện hành.
Hãy liên hệ để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời:





