BỘ CÔNG AN VỪA BAN HÀNH THÔNG TƯ 11/2025/TT-BCA

Ngày 27/02/2025, Bộ Công an đã ban hành Thông tư 11/2025/TT-BCA quy định về tổ chức, bộ máy, nhiệm vụ, quyền hạn của Cơ quan điều tra; phân công Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra; thẩm quyền điều tra hình sự trong Công an nhân dân. Thông tư này có hiệu lực từ ngày 01/03/2025, thay thế Thông tư 56/2017/TT-BCA và Thông tư 26/2018/TT-BCA, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện cơ sở pháp lý cho hoạt động điều tra hình sự tại Việt Nam.

Thông tư 11/2025/TT-BCA ra đời trong tiến trình cải cách tư pháp và hoàn thiện hệ thống pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam. Sau gần 8 năm thực hiện các thông tư trước đây, văn bản mới này tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho hoạt động điều tra hình sự, đảm bảo sự thống nhất với Bộ luật Tố tụng hình sự hiện hành và phù hợp với yêu cầu thực tiễn.

Đối tượng áp dụng

Về đối tượng áp dụng, Thông tư này áp dụng đối với nhiều chủ thể khác nhau:

• Đầu tiên là Cơ quan điều tra, các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra của Công an nhân dân.
• Thứ hai là Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng, Điều tra viên, Cán bộ điều tra của Cơ quan điều tra của Công an nhân dân; cấp trưởng, cấp phó, cán bộ điều tra của các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra của Công an nhân dân.
• Thứ ba là các đơn vị trực thuộc Bộ Công an, Công an cấp tỉnh, Công an cấp xã, Đồn Công an.
• Cuối cùng là các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.

Nguyên tắc áp dụng

Thông tư 11/2025/TT-BCA đề ra những nguyên tắc áp dụng quan trọng nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động điều tra. Theo đó, hoạt động của Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra của Công an nhân dân được thực hiện theo quy định của thông tư này và theo quy định của các văn bản quy phạm pháp luật khác đã ban hành trước ngày thông tư này có hiệu lực không trái với quy định của thông tư này. Mục tiêu của việc áp dụng các nguyên tắc này nhằm bảo đảm hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả; phân công, phân cấp rành mạch, rõ ràng, tránh chồng chéo; điều tra kịp thời, nhanh chóng, khách quan, toàn diện. Đây là những yêu cầu cơ bản đối với hoạt động điều tra hình sự, góp phần bảo đảm tính chính xác, khách quan trong quá trình giải quyết vụ án

Một điểm mới nổi bật trong Thông tư 11/2025/TT-BCA là quy định về việc áp dụng thủ tục rút gọn. Cụ thể, các trường hợp đủ điều kiện áp dụng thủ tục rút gọn theo quy định tại Chương XXXI Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2021) thì Cơ quan Cảnh sát điều tra phải thực hiện trình tự, thủ tục rút gọn, không để kéo dài thời gian giải quyết vụ án. Qua đó, tiến độ giải quyết các vụ án đơn giản được đẩy nhanh, góp phần giảm tải cho hệ thống tư pháp hình sự.

Tổ chức bộ máy và phân công trách nhiệm

Thông tư 11/2025/TT-BCA quy định cụ thể về tổ chức, bộ máy của Cơ quan điều tra trong Công an nhân dân. Theo đó, cơ cấu tổ chức của Cơ quan điều tra được xây dựng theo hướng tinh gọn, hiệu quả, phù hợp với xu hướng tinh giản bộ máy nhà nước hiện nay.

Về phân công Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra, Thông tư quy định rõ trách nhiệm, quyền hạn của từng chức danh, đảm bảo sự chỉ đạo, điều hành thống nhất trong hoạt động điều tra hình sự. Việc phân công trách nhiệm rõ ràng góp phần nâng cao trách nhiệm cá nhân và hiệu quả quản lý, điều hành của lãnh đạo Cơ quan điều tra

Thẩm quyền điều tra hình sự và nhiệm vụ của Phòng Cảnh sát Kinh tế

Thông tư 11/2025/TT-BCA quy định chi tiết về thẩm quyền điều tra hình sự của các cơ quan điều tra trong Công an nhân dân. Việc phân định thẩm quyền rõ ràng giúp tránh chồng chéo, trùng lắp trong hoạt động điều tra, đồng thời đảm bảo mọi hành vi phạm tội đều được xử lý kịp thời, nghiêm minh.

Đáng chú ý, thông tư có quy định cụ thể về nhiệm vụ và quyền hạn của Phòng Cảnh sát kinh tế. Đây là đơn vị chuyên trách điều tra các tội phạm trong lĩnh vực kinh tế, có vai trò quan trọng trong đấu tranh phòng, chống tội phạm kinh tế, tham nhũng, buôn lậu. Việc quy định rõ nhiệm vụ, quyền hạn của Phòng Cảnh sát kinh tế giúp đơn vị này phát huy hiệu quả trong công tác đấu tranh với loại tội phạm ngày càng phức tạp trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.

Dựa trên những cơ sở đó, Thông tư 11/2025/TT-BCA là văn bản quan trọng hoàn thiện cơ sở pháp lý cho hoạt động của Cơ quan điều tra trong Công an nhân dân. Để thực hiện hiệu quả, cần tăng cường tuyên truyền, phổ biến và thường xuyên sơ kết, tổng kết việc thực hiện để kịp thời khắc phục khó khăn, vướng mắc, góp phần nâng cao hiệu quả công tác điều tra, xử lý tội phạm trong tình hình mới.

————————————————————————