BỊ HÀNG XÓM LẤN ĐẤT – GIẢI QUYẾT NHƯ THẾ NÀO THEO LUẬT ĐẤT ĐAI 2024?

Tranh chấp đất đai giữa các hộ gia đình, cá nhân – đặc biệt là trường hợp hàng xóm lấn chiếm ranh giới đất – là một trong những dạng tranh chấp phổ biến nhất hiện nay. Để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình, người dân cần hiểu rõ trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai theo quy định mới tại Luật Đất đai 2024.

1. Trước hết, nên tự hòa giải hoặc hòa giải ở cơ sở

Nhà nước khuyến khích các bên tranh chấp tự hòa giải hoặc nhờ tổ hòa giải ở cơ sở can thiệp (theo Luật Hòa giải ở cơ sở).
Trong nhiều trường hợp, việc thương lượng, đối thoại trực tiếp có thể giúp các bên thống nhất được ranh giới, tránh mâu thuẫn kéo dài, tiết kiệm thời gian và chi phí.

2. Hòa giải bắt buộc tại Ủy ban nhân dân cấp xã

Nếu tự hòa giải không thành, bạn cần gửi đơn yêu cầu hòa giải đến Ủy ban nhân dân (UBND) cấp xã nơi có đất tranh chấp. Đây là bước bắt buộc trước khi vụ việc được đưa ra Tòa án hoặc cơ quan nhà nước khác.

Trình tự hòa giải tại UBND cấp xã:

Chủ tịch UBND cấp xã thành lập Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai, gồm đại diện Mặt trận Tổ quốc, cán bộ địa chính, người sinh sống lâu năm tại địa phương và các bên liên quan.
Thời hạn hòa giải: không quá 30 ngày kể từ ngày nhận đơn.
Kết quả hòa giải được lập thành biên bản có xác nhận “hòa giải thành” hoặc “hòa giải không thành”.

Nếu hòa giải thành, nhưng có thay đổi ranh giới, diện tích đất, các bên phải đăng ký điều chỉnh tại cơ quan đăng ký đất đai trong 30 ngày làm việc.
Nếu hòa giải không thành, người dân có quyền lựa chọn cơ quan có thẩm quyền để giải quyết tiếp theo.

3. Trường hợp có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Nếu bạn hoặc hàng xóm có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), thì Tòa án nhân dân là cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp.
Bạn có thể khởi kiện dân sự tại Tòa án nơi có đất bị tranh chấp để yêu cầu xác định ranh giới, buộc trả lại phần đất bị lấn chiếm.

4. Trường hợp chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Nếu cả hai bên đều chưa có sổ đỏ hoặc giấy tờ quy định tại Điều 137 Luật Đất đai 2024, thì người dân được chọn một trong hai cách:

Gửi đơn yêu cầu UBND có thẩm quyền giải quyết:

- Nếu tranh chấp giữa hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư: do Chủ tịch UBND cấp xã giải quyết.
- Nếu có tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn nước ngoài tham gia: do Chủ tịch UBND cấp tỉnh giải quyết.

Khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự.

5. Lưu ý quan trọng cho người dân

Biên bản hòa giải tại UBND cấp xã là chứng cứ bắt buộc khi nộp hồ sơ khởi kiện ra Tòa.
Khi gửi đơn yêu cầu hòa giải hoặc khởi kiện, nên kèm bản đồ, trích lục, hình ảnh, giấy tờ liên quan đến quyền sử dụng đất.
Nên nhờ luật sư hoặc chuyên viên pháp lý tư vấn, hỗ trợ chuẩn bị hồ sơ để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của mình.

📞 Liên hệ tư vấn

Nếu bạn đang gặp tranh chấp về bị hàng xóm lấn chiếm đất, mốc ranh giới không rõ ràng, hoặc không biết khởi kiện như thế nào, hãy liên hệ cho chúng tôi, Công ty Luật TNHH Mặt Trời Phương Đông để được hướng dẫn cụ thể, đúng quy định mới nhất của Luật Đất đai 2024.

———————————————————————————————————————————————————————————–

Hãy liên hệ để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời: