HOẠT ĐỘNG CỦA HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN CẤP XÃ

Hội đồng nhân dân cấp xã là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của Nhân dân ở cấp xã. Hoạt động của Hội đồng nhân dân cấp xã giữ vai trò quan trọng trong việc quyết định những vấn đề thiết yếu của địa phương, giám sát việc thi hành pháp luật và bảo đảm quyền lợi của cử tri. Theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025, hoạt động của Hội đồng nhân dân cấp xã được quy định cụ thể về nhiệm kỳ, kỳ họp, hình thức biểu quyết, bầu và phê chuẩn các chức danh, cũng như cơ chế lấy phiếu tín nhiệm, miễn nhiệm, bãi nhiệm hay tạm đình chỉ đại biểu.

1. Nhiệm kỳ của HĐND cấp xã

Mỗi khóa có nhiệm kỳ 05 năm, tính từ kỳ họp thứ nhất của khóa đó đến kỳ họp thứ nhất khóa mới. Việc rút ngắn/kéo dài nhiệm kỳ của HĐND do Quốc hội quyết định.
Nhiệm kỳ đại biểu, Thường trực, các Ban theo nhiệm kỳ HĐND; đại biểu bổ sung bắt đầu làm nhiệm vụ từ kỳ họp tiếp sau cuộc bầu bổ sung.
Khi hết nhiệm kỳ, Thường trực và các Ban hoạt động cho đến khi HĐND khóa mới bầu ra nhân sự mới.

2. Kỳ họp HĐND cấp xã

Kỳ họp thứ nhất của HĐND khóa mới tổ chức chậm nhất 45 ngày sau bầu cử.
Mỗi năm họp ít nhất 02 kỳ thường lệ, có thể họp chuyên đề, họp đột xuất theo yêu cầu của Thường trực, Chủ tịch UBND hoặc ≥1/3 đại biểu HĐND cấp xã yêu cầu.
Cử tri có quyền yêu cầu họp (khi có chữ ký của trên 10% cử tri).
Cuộc họp được tổ chức công khai, trừ khi HĐND quyết định họp kín.

3. Biểu quyết của HĐND cấp xã

Quyết định bằng biểu quyết trực tiếp, trực tuyến hoặc hình thức khác theo quy chế.
Nghị quyết thông qua khi quá nửa tổng số đại biểu tán thành; riêng bãi nhiệm đại biểu cần ≥2/3 số đại biểu.

4. Bầu các chức danh của HĐND, UBND cấp xã

HĐND bầu Chủ tịch, Phó Chủ tịch, Trưởng ban HĐND; Chủ tịch, Phó Chủ tịch, Ủy viên UBND xã (theo giới thiệu của chủ tịch HĐND cấp xã).
Người trúng cử thực hiện nhiệm vụ ngay sau khi được bầu.

5. Phê chuẩn kết quả bầu các chức danh của HĐND, UBND

Kết quả bầu Chủ tịch, Phó Chủ tịch HĐND cấp xã: do Thường trực HĐND cấp tỉnh phê chuẩn (không yêu cầu phê chuẩn đối với kết quả bầu Trưởng Ban của HĐND).
Kết quả bầu Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND xã: do Chủ tịch UBND tỉnh phê chuẩn (không yêu cầu phê chuẩn đối với kết quả bầu Uỷ viên UBND cấp xã).
Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từngày bầu các chức danh, phải gửi kết quả bầu đến Thường trực HĐND cấp tỉnh (đối với kết quả bầu Chủ tịch HĐND, Phó Chủ tịch HĐND cấp xã) hoặc Chủ tịch UBND cấp tỉnh (đối với kết quả bầu Chủ tịch UBND, Phó Chủ tịch UBND cấp xã). Trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận được kết quả bầu, Thường trực HĐND cấp tỉnh, Chủ tịch UBND cấp tỉnh phải xem xét, phê chuẩn.

6. Lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do HĐND cấp xã bầu

HĐND cấp xã lấy phiếu và bỏ phiếu tín nhiệm với người do mình bầu (gồm: Chủ tịch HĐND, Phó Chủ tịch HĐND, Trưởng ban của HĐND; Chủ tịch UBND, Phó Chủ tịch UBND, Uỷ viên UBND). Quốc hội quy định cụ thể.

7. Cho thôi giữ chức vụ, từ chức đối với người giữchức vụ do HĐND cấp xã bầu

Người giữ chức vụ nếu vì lý do sức khỏe hoặc vì lý do khác mà không thể tiếp tục thực hiện được nhiệm vụ thì có thể xin thôi giữ chức vụ hoặc xin từ chức.
Trưởng ban HĐND, Ủy viên UBND cấp xã khi chuyển công tác khác cũng được cho thôi nhiệm vụ.

8. Miễn nhiệm, bãi nhiệm đối với người giữ chức vụ do HĐND cấp xã bầu

HĐND xã có quyền miễn nhiệm, bãi nhiệm các chức danh do mình bầu.
Kết quả miễn nhiệm, bãi nhiệm Chủ tịch/Phó Chủ tịch HĐND cấp xã phải được Thường trực HĐND tỉnh phê chuẩn; Chủ tịch/Phó Chủ tịch UBND cấp xã phải được Chủ tịch UBND cấp tỉnh phê chuẩn.

9. Tạm đình chỉ đại biểu HĐND cấp xã

Thường trực HĐND cấp xã quyết định tạm đình việc thực hiện nhiệm vụ chỉ khi đại biểu bị khởi tố hoặc có đề nghị từ cơ quan chức năng.
Nếu sau đó xác định không vi phạm, đại biểu được tiếp tục nhiệm vụ và khôi phục quyền lợi.

10. Bãi nhiệm đại biểu HĐND

Đại biểu HĐND cấp xã không đáp ứng đủ các tiêu chuẩn của đại biểu HĐND và không còn xứng đáng với sự tín nhiệm của Nhân dân thì bị bãi nhiệm.
Thẩm quyền bãi nhiệm đại biểu Hội đồng nhân dân cấp xã: Hội đồng nhân dân cấp xã hoặc cử tri.

———————————————————————————————————————————————————————

Hãy liên hệ để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời: